میگرن چیست؟
این واژه از زبان یونان/یونان ἡμικρανία (hemikrania)گرفته شده است، "درد در یک طرف سر"،", از ἡμι- (hemi-) و and κρανίον (kranion), "جمجمه" این نوع از سردرد در یک طرفه است (بر نیمی از سر تاثیر می‌گذارد) و ماهیتا ضربان‌دار است و از ۲ ساعت تا ۷۲ ساعت ادامه دارد.
علایم همراه با آن می‌تواند شامل حالت تهوع، استفراغ، نورگریزی (افزایش حساسیت به نور)، صدا ترسی (افزایش حساسیت به صدا) باشد و درد به طور کلی با بالا رفتن فعالیت بدنی افزایش می‌یابد. بیش از یک سوم افراد مبتلا به سردردهای میگرنی نشانه‌های پیش درامدی/اورا را دریافت می‌کنند: نوعی اختلالات گذرای دیداری، حسی، زبانی یا حرکتی که نشان می‌دهند سردرد به زودی شروع خواهد شد. این باور وجود دارد که دلایل بروز میگرن ترکیبی از عوامل محیطی و ژنتیکی است. .حدود دو سوم افراد مبتلا سردردها را از خانواده به ارث می‌برند. نوسان سطح هورمون می‌تواند نقش داشته باشد: میگرن در زمان بلوغ، در پسرها کمی بیشتر از دخترهاست، اما در میان زنان حدود دو تا سه برابر بیشتر از مردان است. . سردردهای میگرنی معمولا در دوره بارداری کاهش می‌یابند. .ساز و کار دقیق میگرن ناشناخته است. البته این باور وجود دارد که میگرن به دلیل نوعی اختلال در رگهای خونی و عصبی باشد.نظریه اولیه مربوط به افزایش قابلیت تحرک قشر مخ و کنترل ناهنجار یاخته‌های عصبی درد در عصب سه قلوی ساقه مغز می‌باشد.
اولین توصیه مدیریتی برای این نوع از سردردها استفاده ازمسکنهایی مانند ایبوپروفن و استامینوفن است، و برای تهوع و پیشگیری از حمله استفاده از انتی امتیک توصیه می‌شود. داروهای تخصصی تر میگرن شامل تریپتانها یا ارگوتامینها هستند که آنها را می‌توان برای کسانی توصیه کرد که مسکن‌های ساده بر آنها تاثیر ندارند. در سراسر جهان بیش از 10% از مردم در برخی از برهه‌های زندگی دچار میگرن شده‌اند.
- نشانه‌ها و علایم
مرحله پیش نشانه
پیش نشانه یا علایم اخطار دهنده در حدود ۶۰٪ از کسانی که مبتلا به میگرن هستند دیده می‌شوداین علایم دو ساعت تا دو روز قبل از شروع درد یا اورا در فرد بروز می‌کنند ممکن است این نشانه‌ها شامل طیف گسترده‌ای از پدیده‌ها باشد از جمله: تغییر خلق و خو، زود رنجی، افسردگی یا سرخوشی، خستگی، ولع مصرف مواد غذایی خاص، سفتی عضلات (بخصوص عضلات گردن)، یبوست یا اسهال، و حساسیت به بو یا صدا.این مسئله می‌تواند در افراد مبتلا به میگرن همراه با علایم پیش درآمدی یا بدون این علایم بروز کند
مرحله پیش درآمدی
اورا پدیده عصب شناختی کانونی و گذرایی است که قبل یا در طول سردرد اتفاق می‌افتد. آنها به تدریج در طی چند دقیقه ظاهر می‌شوند و به طور کلی کمتر از ۶۰ دقیقه طول می‌کشند. این علایم می‌توانند ماهیتا دیداری، حسی یا حرکتی باشند و بسیاری از افراد بیش از یکی از آنها را تجربه می‌کنند..عوارض دیداری رایج ترین آنهاست و بیشتر از ۹۹٪ افراد مبتلا به میگرن و خصوصا بیش از نیمی از آنها دچار این عارضه می‌شوند..اختلالات دیداری غالبا شامل اخگربینی (قسمتی از تغییر موضعی در میدان دید که چشمک می‌زند.) این علایم نوعا در نزدیک کانون بینایی آغاز می‌شوند و سپس به صورت خط‌های کج و معوجی که در شکل دیوار قلعه نشان داده شده است به اطراف گسترش می‌یابند.معمولا این خطوط سیاه و سفید هستند اما برخی از افراد خط‌های رنگی هم مشاهده می‌کنند. برخی افراد قسمتی از میدان دید خود را از دست می‌دهند که به نابینایی یک سویه معروف است در حالیکه برخی در این شرایط تجربه تاری دید دارند.
مرحله درد
علایم پیش درآمدی حسی دومین نوع متداول این علایم است که حدود ۳۰-۴۰٪ افراد مبتلا به اورا آن را تجربه می‌کنند. . غالبا در یک طرف دست یا بازو خواب رفتگی احساس می‌شود و به بخش‌هایی از بینی و دهان که در همان سمت قرار دارند گسترش می‌یابد. معمولا بعد از اینکه احساس خارش با از بین رفتن پوسیشن سنسرفع شد احساس بی حسی بروز می‌کند.سایر علایم مرحله پیش درآمد می‌تواند شامل: اختلالات زبانی یا گفتاری، احساس چرخش دنیا، و در موارد نادری مشکلات حرکتی باشد.علایم حرکتی نشان می‌دهند که میگرن از نوع نیمه فلج است، و این ضعف غالبا برخلاف سایر نشانه‌های پیش درآمدی بیش از یک ساعت طول می‌کشد..به ندرت اتفاق می‌افتد که نشانه پیش درآمدی با سردرد همراه نباشد، که آن را میگرن خاموش گویند.
پس اثر
ممکن است بعد از آنکه سردرد اصلی تمام شد عوارض میگرن برای چند روز باقی بماند؛ که به آن پس اثر میگرنی گویند. بسیاری گزارش کرده‌اند که در ناحیه‌ای که میگرن بروز کرده بود احساس درد شدیدی داشته‌اند، و برخی نیز گفته‌اند که بعد از تمام شدن سردرد برای چند روز در فکر کردن مشکل دارند. ممکن است بیمار احساس خستگی یا "خماری" سردرد، مشکلات شناختی، عوارض گوارشی، تغییر خلق و خو، و ضعف داشته باشد. . طبق یک گزارش خلاصه "برخی از افراد بعد از حمله احساس طراوت و سرخوشی دارند، درحالیکه عده‌ای دیگر گفته‌اند که احساس افسردگی و بی قراری می‌کنند."
- عوامل بیماری میگرن
مهمترین عامل بیماری میگرن ناشناخته است با این حال اعتقاد بر این است که عوامل محیطی و ژنتیکی در بیماری میگرن نقش داشته باشند. در دو سوم موارد این بیماری در خانواده‌ها وجود دارد و به ندرت به خاطر نقص تک ژن اتفاق می‌افتند.. برخی از بیماری‌های روانی همچون بسیاری از رویدادهای زیستی یا محرک‌ها با این بیماری در ارتباط هستند که از این دسته می‌توان به: افسردگی، اضطراب، و اختلال دو قطبی اشاره کرد.
عامل ژنتیکی
مطالعه دوقلوها نشان می‌دهد که تاثیر ژنتیکی ۳۴ تا ۵۱٪ در احتمال ابتلا به میگرن موثر می‌باشد. . این رابطه ژنتیکی در میگرن‌هایی که دارای اورا هستند نسبت به میگرن‌هایی که اورا ندارند قویتر می‌باشد. . برخی از گونه‌های ویژه ژن‌ها خطر ابتلا به این بیماری را به میزان کم تا متوسط افزایش می‌دهند. اختلالات تک ژن که باعث به وجود آمدن میگرن می‌شوند اندک هستند. یکی از این گونه‌ها به عنوان میگرن نیم فلج خانوادگی شناخته شده است، که نوعی میگرن با اورا می‌باشد، و از طریق کرموزوم غیر جنسی غالب به ارث می‌رسد. این اختلالات با انواع کدگذاری ژنی برای پروتئین‌هایی که کار انتقال یون را بر عهده دارند، در ارتباط می‌باشند. اختلال ژنتیکی دیگری که در بوجود آمدن میگرن دخیل است سندرم کاداسیل یا کرموزوم غیر جنسی غالب سرخرگی مغزی با انفارکتوس و لولکو انسفالوپاتی می‌باشد
محرک ها
میگرن‌ها ممکن است توسط محرک‌ها بوجود آیند، که برخی از افراد در تعداد اندکی از موارد ار آنها به عنوان عامل موثر نام می‌برند و برخی دیگر در اکثر موارد. از بسیاری از عوامل با عنوان محرک یاد می‌شود، با این حال شدت و اهمیت این روابط مشخص نیست.یک محرک می‌تواند بیش از 24 ساعت قبل از شروع علایم بیماری خود را نشان دهد
جنبه‌های فیزیولوژیکی
از میان محرک‌های رایج گزارش شده می‌توان به استرس، گرسنگی، و خستگی (همه این موارد به طور یکسان در بوجود آوردن سردرد تنشی موثر می‌باشند) اشاره کرد.احتمال وقوع میگرن‌ها در دوران عادت زنانگی بیشتر است]].. تاثیرات هرمونی دیگری، نظیر نخستین عادت زنانگی، استفاده از داروهای ضد قاعدگی خوراکی، قاعدگی، پیش یائسگی، و یائسگی، همچنین در این بیماری نقش دارند. . این تاثیرات هرمونی به نظر می‌رسد در بوجود آوردن میگرن بدون اورا نقش بیشتری داشته باشند. معمولاً، میگرن‌ها در طول دوره دوم و سه ماهه سوم یا پس از یائستگی بوجود نمی‌آیند.
جنبه‌های تغذیه‌ای
بررسی محرک‌های تغذیه‌ای ثابت کرده‌اند که شواهد این بیماری بیشتر مبتنی بر ارزیابی‌های فردی است و از این رو برای اثبات یا رد هر گونه محرک خاص محکم نمی‌باشند. و این در حالی است که مونوسدیم گلوتامیک (MSG) به عنوان یک محرک تغذیه‌ای در این بیماری مکرراً گزارش می‌شود. و شواهد از اثبات این امر به طور پیوسته عاجز بوده‌اند..
جنبه‌های محیطی
بررسی محرک‌های بالقوه محیط‌های درونی و بیرونی نشان داد که شواهد کلی برای اثبات تاثیر این محرک‌ها ضعیف هستند، با این حال پیشنهاد بر این است که افرادی که دچار میگرن هستند اقداماتی پیشگیرانه‌ای را در خصوص کیفیت هوا و نور محیط‌های درونی انجام دهند.زمانی اعتقاد بر این بود که میگرن در افراد باهوش شایعتر است حال آنکه این موضوع ظاهراً فاقد اعتبار می‌باشد.
- راه های تشخیص بیماری میگرن
تشخیص بیماری میگرن از روی علائم و نشانه‌های آن امکان پذیر است.آزمایش‌های تصویر برداری گاهی اوقات برای دخیل نداستن دلایل دیگر سردردها انجام می‌گیرند. محققان بر این باورند که بر روی بسیاری از افرادی که از این بیماری رنج می‌برند آزمایش تشخیص بیماری صورت نگرفته است. طبق اعلام جامعه بین المللی سردرد تشخیص بیماری میگرن بدون اورا، می‌تواند از طریق «معیارهای ۱، ۲، ۳، ۴، ۵،» پایین انجام گیرد:
اگر بیمار دچار پنج حمله سردرد یا بیشتر شود – برای تشخیص میگرن «با» اورا، دو حمله کافی است.
اگر مدت حمله سردرد بین ۴ ساعت تا سه روز به طول بیانجامد.
اگر دو معیار پایین یا بیشتر در بیمار ظاهر شوند:
سردرد یک طرفه (که نصف سر را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد)؛
نبضیدن سر؛
«درد متوسط و شدید»؛
«تشدید سردرد یا سردردی که مانع انجام فعالیت‌های بدنی روزانه شود»
اگر یکی از موارد پایین یا هر دوی آنها در بیمار ظاهر شوند:
احساس تهوع و/یا استفراغ؛
حساسیت به نور (نور هراسی) و صدا (صدا هراسی)
اگر فردی دو مورد از موارد روبرو مانند: نور هراسی، احساس تهوع، یا ناتوانی در انجام کار یا مطالعه برای مدت یک روز در وی ظاهر شود، آنگاه لزوم انجام آزمایش تشخیص بیماری بیشتر می‌شود. . در افرادی که چهار مورد از پنج مورد ذکر شده را دارند: مانند سردرد نبضشی، ادامه سردرد برای ۴ تا ۷۲ ساعت، درد در یک طرف سر، احساس تهوع، یا علائمی که زندگی فرد را مختل می‌کنند، احتمال میگرن تشخیص داده شدن ناراحتی ۹۲٪ می‌باشد. افرادی که کمتر از سه مورد از موارد بالا در آنها ظاهر می‌شود احتمال تشخیص این ناراحتی به عنوان میگرن ۱۷٪ است.
منبع : ویکیپدیا
