آشنایی با استان مازندران+تصاویر استان مازندران

اقلیم : معتدل
نام قدیم مازندران : طبرستان
مساحت مازندران : ۴۲۳۷۵۶
جمعیت مازندران : ۳۰۷۳۹۴۳
استان مازندران در شمال کشور جمهوری اسلامی ایران و با وسعتی معادل۴ /۲۳۷۵۶ کیلومتر مربع حدود ۱/۴۶ درصد از مساحت کشور را در بر داشته و هجدهمین استان از این حیث در کشور محسوب می‌گردد . دریای خزر درشمال ، استانهای تهران و سمنان در جنوب و استانهای گیلان و گلستان به ترتیب در غرب و شرق استان قرار دارند .

مازندران بر اساس آخرین تقسیمات کشوری دارای ۲۲ شهرستان ۵۸شهر ، ۵۵ بخش ، ۱۲۹ دهستان و ۳۶۹۷ آبادی می‌باشد .

در مورد سکونت، زندگی و تمدن در مازندران، از بررسیهایی که از غارهای کمربند و هوتو (در بهشهر)به عمل آمده، معلوم می‌شود که شرایط زندگی انسانهای دوره پارینه سنگی میانه و پارینه سنگی جدید در این استان نیز نظیر دیگر مناطق فلات ایران بوده است.از این آثار چنین بر می‌آید که در این ادوار در کوهپایه‌ها و دامنه‌های شمالی البرز،هر جا که آب و هوا مساعد‌تر بوده،انسانهای اولیه به شکار و گردآوری خوراک می‌پرداختند و برای اینکه از امنیت و آرامش بیشتری برخوردار باشند،در غارهای مذکور(از جمله غاری که در کنار جاده نکا-بهشهر در جنوب غربی روستای کُلت در اثر خاک برداری در سال ۱۳۶۹ کشف شده) به سر می‌برده اند،وجود آثار دوره نو سنگی در شرق مازندران حکایت از تحولات زندگی مردم در این استان را دارد.

از حدود ۱۰۰۰۰ سال پیش، مردم این سرزمین همانند بعضی از انسانهای ساکن فلات ایران، توانسته بودند چارپایان را رام و اهلی نمایند. این تحول موجب دگرگونی در زندگی انسانهای این خطه شده است. به تدریج انسانها در مرحله دامداری به سوی دّره‌ها و جلگه‌ها وخاکهای آبرفتی حاصلخیز کشیده شده اند.با آغاز کشاورزی،زندگی به طور کلی دگرگون می‌شود.رفته رفته با بهتر شدن شرایط زندگی،غذا و مساعد بودن آب و هوا به شمار جمعیت افزوده شد و اولین روستاهای پیش از تاریخ در این خطّه شکل گرفتند.

مازندران از لحاظ طبیعی به سه قسمت اصلی کوهستانی در جنوب ، میان بند در وسط و جلگه ای در شمال تقسیم می‌شود. شیب ناهمواریهای آن از غرب به شرق به موازات دریای خزر است . رشته کوه البرز با رودهای کوچک و بزرگی که درامتداد شمالی – جنوبی آن جریان دارند به سه منطقه غربی ، مرکزی و شرقی تقسیم شده است.

آب و هوای این استان را با توجه به خصوصیات دما و بارش،می توان به دو نوع معتدل دریایی و مرطوب کوهستانی (معتدل و سرد) تقسیم کرد. استان مازندران به دلیل موقعیت جغرافیایی، شرایط آب و هوایی و جنس خاک از پوشش گیاهی متنوعی از قبیل جنگل انبوه،چمنزار و استپ برخوردار است. مجاورت دریای مازندران و رشته کوههای البرز سبب شده است که به تبعیت از آب و هوادر دامنه شمالی البرز از خط ساحلی دریای مازندران تا قلل مرتفع،بر حسب افزایش ارتفاع،پوشش گیاهی متنوعی به صورت نوارهای مشخص به وجود آیند. امتداد کوههای البرز در جنوب ، نزدیکی به دریا و پوشش گیاهی از دلایل اصلی تعدیل آب و هوای این منطقه است .

بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۰ ، جمعیت استان مازندران بالغ بر ۳۰۷۳۹۴۳نفر می‌باشد که تقریبا۴/۱ درصد جمعیت کل کشور را تشکیل می‌دهد . از این تعداد ۵۰/۲درصد را مردان و ۴۹/۸درصد را آن را زنان تشکیل می‌دهند .

اهالی مازندران به زبانهای فارسی و گویش مازندرانی تکلم می‌کنند . گویش مازندرانی که بازمانده زبان ایرانیان قدیم (پارسی میانه) است تقریبا در همه جای استان متداول است . مازندرانی‌ها خود را گیلک و زبان خود را گیلکی می‌نامند. زبان و لهجه زبان طبری یا مازندرانی، بازمانده‌ی زبان ایرانیان قدیم است که دیرتر وکمتر از سایر زبانها تحت تاَثیر زبانهای بیگانه ای چون عربی، مغولی، تاتاری قرار گرفته است.

تا قرن پنجم هجری، پادشاهان طبرستان به خط پهلوی می‌نوشتند و سکه می‌زدند. دو کتیبه که به خط پهلوی در رِسِکت، واقع در دودانگه ساری، و گنبد لاجیم واقع در سوادکوه به دست آمده است مؤیّد این مطلب است.

در این استان ۹۹/۷درصد جمعیت آن را مسلمانان شیعه تشکیل می‌دهند.

بررسی وضعیت نیروی انسانی و اشتغال استان نشان می‌دهد از کل جمعیت استان ۱۰۷۱۴۶۳ نفر ( معادل ۴۰/۰۱درصد ) از لحاظ اقتصادی فعال بوده و بطور تقریبی از هر ۲/۸۷ نفر جمعیت استان تنها یک نفر فعال و یا در جستجوی کار بوده است . نرخ بیکاری استان ۱۰/۲ و نرخ اشتغال ۸۹/۸درصد بوده است .

در سال ۱۳۹۰ جمعیت شش ساله و بالاتر استان ، ۲۸۳۳۶۸۰ نفر بوده که از این تعداد ۲۴۲۸۳۸۲ نفر باسواد ( معادل ۸۵/۷ درصد ) و مابقی بی سواد بوده است . نرخ باسوادی در مناطق شهری و روستایی به ترتیب ۹۰/۱ و ۷۹/۳۲ درصد بوده است

شهرستان ساری بزرگترین شهر از لحاظ وسعت و مرکز مازندران و پرجمعیت‌ترین شهرستان مازندران می‌باشد. قله دماوند مرتفع‌ترین قله ایران در مازندران و در شهرستان آمل قرار دارد. این استان از لحاظ جاذبه‌های گردشگری و جذب توریست رتبه یک را در ایران دارا است و از جنگل،دشت،کوه و دریا سود بسزایی می‌برد. مازندران بلندترین (دماوندکوه) و پست ترین( دریای مازندران) نقاط ایران را در خود جای داده است. این استان یکی از پرجمعیت‌ترین مناطق از لحاظ تراکم جمعیتی و یکی از غنی‌ترین آنها از لحاظ منابع گوناگون زیرزمینی می‌باشد. مازندران قدیمیترین مردم را در جهان از نظر یک جا نشینی دارد.روز ۱۴ آبان هم روز مازندران نام گذازی شده است.

قرار گرفتن این استان در ساحل جنوبی بزرگترین دریاچه جهان موسوم به دریای مازندران یا کاسپین و همجواری با چهار کشور ساحلی این دریا یعنی ترکمنستان، قزاقستان، روسیه و آذربایجان از یک سو و قرار گرفتن در شمال کلان شهر تهران (پایتخت ایران) از موقعیت جغرافیایی استراتژیکی برخوردار است. امتیاز حمل و نقل دریایی با کشورهای همسایه از طریق بندر قدیمی نوشهر، و (منطقه ویژه) و مجتمع بندری جدید امیرآباد بهشهر و اسکله نفتی نکا در شرق مازندران، اتصال آن به شبکه سراسری راه آهن کشور، وجود سه فرودگاه (بین المللی) ساری، نوشهر و رامسر، برخورداری از سه جاده شوسه ارتباطی با استان تهران، و اقدام به سرمایه گذاری در طرح در دست ساخت بزرگراه تهران ـ شمال (نوشهر) با امکان دسترسی سریع با فاصله کوتاه ۱۲۰ کیلومتر ارتباط تهران ـ مازندران، عبور خطوط بین المللی فیبر نوری، شبکه ارتباطی بسیار قوی و گسترده‌ای را در مسیر کریدور بین المللی شمال ـ جنوب از هلسینکی (فنلاند)، به بندر لاوان (روسیه) تا ساحل دریای خزر فراهم آورده‌است. و همچنین جاده بین المللی هراز در این استان باعث ترددهای بالایی شده‌ است.

استان مازندران به دلیل موقعیت جغرافیایی و شرایط اکولوژیک، مجاورت دریا با کوه، دریاچه‌های فصلی، تنوع پوشش گیاهی و آب وهوایی، زندگی جانوری متنوعی دارد و مجموعه ای از جانوران کوهستانی، جنگلی، جلگه ای واستپی تواَم با پرندگان بومی مهاجر و آبزیان، شرایط زیستی متنوعی به وجود آورده اند. پستاندارانی از قبیل گراز، پلنگ، گربه وحشی، آهو، میش، قوچ، خرس، شغال، گرگ، گوزن و پرندگانی از قبیل شاهین، قرقاول، عقاب، کبک، و خزندگانی از قبیل مار،لاک پشت وجود دارد.

در دریای مازندران و دهانه رودهای آن، انواع ماهیان استخوانی و غضروفی (ماهی سفید، کپور، سوف، ماش،اورنج و ماهیان خاویاری) یافت می‌شوند که زیر نظر شرکت شیلات شمال اداره می‌شود.

شهرهای استان مازندران:

شهرستان‌های استان مازندران

شهرستان	جمعیت (۱۳۹۰)	مساحت
شهرستان آمل	۳۷۰٫۷۷۴	۳۰۷۴٫۴
شهرستان بابل	۴۹۵٫۹۹۷	۱۵۷۸٫۱
شهرستان بابلسر	۱۲۵٫۴۰۹	۲۴۶٫۵
شهرستان بهشهر	۱۵۵٫۲۴۷	۱۴۱۶٫۲۷
شهرستان جویبار	۷۳٫۵۵۴	۲۸۵٫۵
شهرستان چالوس	۳۸٫۶۹۴	۱۵۹۷٫۳
شهرستان کلاردشت	۳۹٫۵۴۸	۰۰۰
شهرستان رامسر	۶۸٫۳۲۳	۷۲۹٫۸
شهرستان ساری	۴۷۰٫۰۱۲	۳۰۸۵٫۳
شهرستان سوادکوه	۷۰٫۵۹۰	۲۰۷۸
شهرستان سوادکوه شمالی	۰	۰۰۰
شهرستان سیمرغ	۳۳٫۰۱۲	۰۰۰
شهرستان تنکابن	۱۵۳٫۹۴۰	۲۱۴۰
شهرستان عباس‌آباد	۴۷٫۵۹۱	۰۰۰
شهرستان فریدون‌کنار	۵۸٫۳۳۶	۹۹٫۲
شهرستان قائم‌شهر	۲۷۴٫۰۳۹	۴۵۸٫۵
شهرستان گلوگاه	۳۸٫۸۴۷	۴۵۱٫۲۳
شهرستان محمودآباد	۹۶٫۰۱۹	۲۶۲٫۸
شهرستان میاندرود	۵۵٫۷۷۶	۴۹۹٫۲
شهرستان نکا	۱۱۱٫۹۴۴	۱۳۵۸٫۸
شهرستان نوشهر	۱۲۸٫۶۴۷	۱۷۱۶٫۵
شهرستان نور	۱۱۰٫۰۵۸	۲۶۷۵

 

 

جاذبه های تاریخی و فرهنگی مازندران

باغ عباس‌آباد مشهد میر بزرگ پل معلق بابلسر دخمه سنگی کافر کلی کاخ شاپور پل شاپور خانه کلبادی (ساری) مجموعه پل‌های راه آهن سوادکوه گوهرتپه گورستان سفید چاه برج لاجیم پل محمدحسن‌خان بابل گوهرتپه غار اسپهبد خورشید پل سنگی مقابر سلاطین استندار کاخ مرمر رامسر ساختمان فرمانداری رامسر آتشکده کوسان برج دیده بانی شروین باوند قلعه‌گردن حمام وزیری باغ چهلستون بهشهر تپه قلعه کش تپه هزاره برج سلطان زین العابدین مرعشی سه گنبدان قلعه حسن بور سرخکلا نقش برجسته شکل شاه قلعه کنگلو سه خط طلا تپه جانب برج دیدبانی بابل تپهٔ گیان قلعه پولاد کاروانسرای گدوک کاخ جهان‌نما کلیسای سرخ‌آباد حمام فرح‌آباد تپه قلایا قلعه کتی پل معلق آمل پل تجن

برج هشتل تخت فریدون غارهای رستم کلا خانه رمدانی بزنای سنگی کوره سر پل دو دهانه خشت نو باار قدیم آمل پل دوازده چشمه پل ورسک برج دیدبانی کاخ بابل مسجد امیراسعد آرامگاه سید حسن مجموعه تاریخی فرح‌آباد غار آب اسک تنگه بند بریده ملک جوی (کانال) حمام لمراسک گورستان نیالا قلعه کهرود قلعه گردن قلعه دختر تکیه پهنکلا پلور دو هزار آتشکده آمل قلعه پیش امامزاده هفت تنان پل چشمه کیله فیل سنگی قلعه سنگی برج‌های گبری تپه یوزباشی تپه عیسی کتی تپه شورکا امامزاده عباس چشمه عمارت بانک ملی ساری آرامگاه ناصرالحق آرامگاه شاه بانو زاهد آملی هتل قدیم رامسر ساختمان دارائی خانه شهریاری

محوطه و گورستان جیر لپه دشت حمام قدیم میرزا یوسف پل آجری خرما کلا خانه منوچهری شیر سنگی قلعه فرنگیس تپه امیرکلا مجموعه بناهای افغان نژاد تپه قائمشهر کاروانسرای کمبوج (گامبوش) هتل بنیاد پهلوی آرامگاه درویش علم بازی کاخ چای‌خوران تپه کلار برج سی شاهاندشت تپه کوتر دین آب‌انبار میرزا مهدی کاخ نور غار هوتو کمربند تپه تیموری قلعه ملک بهمن کیجا پل قلعه تمیشان تپه شاه نشین ساری کاروانسرای تنگ سفید آب قلعه ملک کیومرث کاخ شهرداری مجموعه بناهای نجفی تپه قلعه کتی بقعه شمس آل رسول عمارت شهرداری تنکابن قلعه سفید خانه حاج ملا حسن تپه سنگر (شاه نشین) تپه‌های میر بزار پل چشمه کیله خانه نیما یوشیج محوطه پیر درویش خانه اربابی پل هفتصد و هشتاد و یک باغ شاه

سقانفارهای مازندران

• سقانفار هندوکلا
• سقانفار کیجا
• سقانفار تلیگران
• سقانفار فیروزجا
• سقانفار کبودکلا
• سقانفار قادیکلا
• سقانفار آرمیج کلا
• سقانفار کیجا تکیه
• سقانفار چهارمحل آهی محمودآباد

مناطق مذهبی مازندران

امامزاده اطرب پیر تکیه گتاب (بابل) امامزاده ابراهیم بابلسر امامزاده عباس ساری امامزاده عبدالله آمل امامزاده یحیی ساری حسینیه آمل امام زاده قاسم بابل قدمگاه خضر مسجد جامع آمل مسجد جامع بابل مسجد جامع ساری مسجد امام حسن عسگری مسجد مولانا مسجد محدثین مسجد آقا عباس مسجد سیدالعلما در بابل مسجد چهارسوق بابل مسجد جامع بلده

بنای امامزاده محمد طاهر آرامگاه ملا محمد شهرآشوب آرامگاه درویش فخرالدین آرامگاه امامزاده سید علی کیا سلطان امامزاده سید ابوصالح آرامگاه امامزاده سید محمد زرین نوا امامزاده قاسم آمل امامزاده تاج الدین امامزاده ابراهیم مسجد جامع چهارمحل آهی محمودآباد امامزاده هاشم (هراز) امامزاده سید اسکندر امامزاده عبدالله پایین کولا امامزاده قاسم عیسی خندق امامزاده علم بازی امامزاده سرست تکیه تاکر نور تکیه پیرعلم تکیه حصیر فروشان

 

موزه‌های مازندران

موزه تاریخ و مردم شناسی شهر بابل
موزه تاریخ شهر ساری
موزه تاریخ آمل
موزه تماشاگه خزر چالوس
موزه کندلوس نوشهر
موزه خشکه‌داران

جاذبه های طبیعی مازندران

دماوند باداب سورت پارک ملی لار علم کوه سد لار جنگل بلیراار تمیره آبشن آبشار لار هراز (رود) الیمستان آبشار قلعه دختر آبشار ترا قله امیری آبشار تیرکن هفت آبشار بابل آبشار اسپه او آبشار اسله آبشار گوزو آبشار سنگ نو آبشار ایجدماوند باداب سورت پارک ملی لار علم کوه سد لار جنگل بلیران قله امیری غار دانیال آبگرم لاریجان آبگرم استرابکوه آبشار تمیره آبشار یخی آبشار ترا آبشار تیرکن ﺁبشار ﺁلامل هفت آبشار بابل آبشار اسپه او سد آویدر

آبشار گوزو آبشار سنگ نو آبشار ایج آبشار آکاپل کلاردشت آبشار هریجان آبشار هفت چشمه چالوس آبشار جواهرده آبشار هفت سنگ ساری آبشار سنگ درکا آبشار سواسره بوستان جنگلی چالدره آبشار سنگده آبشار کیاسر دریاچه ولشت پارک جنگلی کشپل دریاچه شورمست سد و دریاچه الیمالات دریاچه ساهون آمولو چشمه آب معدنی قرمرض دشت و آبشار دریوک سد شهید رجایی آبشار یخی آبشار چلندر پارک جنگلی چالدره دشت ناز جواهرده بابلرود شکارگاه‌های امیری تالار (رود) دریا چه خضر نبی رودخانه چالوس ﺁبشار ایج یا ده قلوه دریاچه الیمالات منطقه نوا و آب اسک آبشار هریجان آبشار تیرکن

شبه جزیره میانکاله پارک جنگلی شهید زارع کاعون کوه بلور چشمه رامسر آبشار لفور زیارو دریاچه میانشه جنگل شیاده چشمه آب گرم آرزو سد البرز غار دانیال آبگرم لاریجان آبگرم استرابکوه آبشار یخی آبشار امیری آبشار پرومد آبشار آب پری آبشار نجار پارک نمونه گردشگری پایین‌لموک آبشار شاهاندشت مجموعه گل پل مجموعه توریستی بابلسر پارک طلایی پارک جنگلی میرزا کوچک خان آبشار امیری آبشار پرومد آبشار آب پری آبشار نجار پارک نمونه گردشگری پایین‌لموک آبشار شاهاندشت آبشار لار هراز (رود) الیمستان آبشار قلعه دختر آبشار اسله

 

 

 

منبع : تیشینه , ویکیپدیا