آشنایی با استان کرمانشاه+تصاویر کرمانشاه

استان کرمانشاه (به کردی: کرماشان) با مساحت ۲۴۶۴۰ کیلومتر مربع، هفدهمین استان جمهوری اسلامی ایران از نظر وسعت به شمار می­رود. مختصات جغرافیایی کامل استان کرمانشاه بر روی کره زمین از طول جغرافیایی ۴۵ درجه و ۲۰ دقیقه و ۳۹ ثانیه شرقی تا ۴۸ درجه و ۱ دقیقه و ۵۸ ثانیه شرقی و از عرض جغرافیایی ۳۳ درجه و ۳۷ دقیقه و ۸ ثانیه شمالی تا ۳۵ درجه و ۱۷ دقیقه و ۸ ثانیه شمالی می‌باشد.

استان کرمانشاه که ۱/۵ درصد مساحت کشور را دربرمیگیرد، از استان­های غربی به شمار می­‌آید که با کشور عراق مرز مشترک دارند. این استان از شمال به استان کردستان، از جنوب به استان لرستان و ایلام، از شرق به استان همدان و از غرب به کشور عراق محدود می­شود. مرکز استان کرمانشاه، شهر کرمانشاه است. بر اساس آخرین تغییرات در ۱۳۹۰ استان کرمانشاه از، ۱۴ شهرستان، ۳۱ شهر، ۳۱ بخش و ۸۶ دهستان تشکیل شده است.

 

مرکز	کرمانشاه
مساحت	۲۵٬۰۰۹ کیلومترمربع
جمعیت (۱۳۹۰)	۱٬۹۴۵٬۲۲۷ نفر
پراکندگی	۷۷٫۵
تعداد شهرستان‌ها	۱۴
منطقه زمانی	IRST (گرینویچ+۳:۳۰)
-تابستان (دی‌اس‌تی)	IRDT (گرینویچ+۴:۳۰)

 

تقسیمات شهری

شهرستان اسلام‌آباد غرب شهرستان پاوه شهرستان ثلاث باباجانی شهرستان جوانرود شهرستان دالاهو شهرستان روانسر شهرستان سرپل ذهاب

شهرستان سنقر شهرستان صحنه شهرستان قصر شیرین شهرستان کرمانشاه شهرستان کنگاور شهرستان گیلانغرب شهرستان هرسین

 

استان کرمانشاه شامل ۱۴ شهرستان، ۳۱ مرکز شهری، ۸۶ دهستان و ۲۷۹۳ آبادی دارای سکنه می‌باشد. این استان از شمال به استان کردستان، از جنوب به استانهای لرستان و ایلام، از شرق به استان همدان و از غرب با کشور عراق هم جوار است و بیش از ۳۳۰ کیلومتر مرز مشترک با کشور عراق دارد.

پیشینه تاریخی استان کرمانشاه

این استان در گذشته یکی از مراکز ساسانیان بوده‌است و از همین دوره آثار بسیار زیاد و ارزشمندی در این استان مانند طاق بستان، کتیبه بیستون و معبد آناهیتا باقی‌مانده‌است و در طی سده‌های گوناگون نیز به دلیل جایگاه ویژه راهبردی کرمانشاه، این شهرستان دارای اهمیت ویژه‌ای بوده‌است. امروزه نیز از مهم‌ترین شهرهای غرب ایران به شمار می‌رود.

در سالهای ۱۳۰۰ تا ۱۳۲۰ با روی کار آمدن رضاشاه حکومت مرکزی توانست تا اندازه‌ای نفوذ و قدرت خود را در سراسر ایران تأمین نماید. در این زمان سنندج بخشی از استان پنجم بود. از سال ۱۳۴۰ به بعد استان کرمانشاه تقسیم شد به استان کردستان و استان کرمانشاهان و سنندج به عنوان مرکز سیاسی و اداری استان کردستان، مهمترین و بزرگترین شهر استان جدید التاسیس کردستان بود.

از سال ۱۳۴۶ نیز فرمانداری کل لرستان تأسیس گردید و شهرهای لک نشین، استان کرمانشاهان (جنوب رود سیمره) به فرمانداری جدید به مرکزیت خرم‌آباد پیوستند، که بعدها تبدیل به استان مستقلی به نام استان لرستان گردید.

مردم شناسی استان کرمانشاه

استان کرمانشاه یکی از استان‌های کردنشین کشوراست. برخی از بزرگترین ایل‌های کرد ایران نظیر ایل کلهر، ایل زنگنه، ایل گوران، ایل سنجابی، ایل جمور، ایل قلخانی و ایل زوله در استان کرمانشاه زندگی می‌کنند. گویش‌های گوناگون زبان کردی نظیر کلهری، جافی، کردی کرمانشاهی، لکی، سورانی، پاوه‌ای، ژاو رودی، لهونی، بالاجوبی، اورامی و گوران از رایج‌ترین گونه‌های گویشی در استان کرمانشاه هستند. در این استان قومیت‌های گوناگون دیگری نیز زندگی می‌کنند.

 

آب و هوا استان کرمانشاه

کرمانشاه از دید گوناگونی آب و هوائی دارای تنوع زیادی است از لحاظ آب و هوایی دارای چهار فصل در یک زمان است برای نمونه قصر شیرین دارای آب و هوای گرم و سنقر و پاوه دارای آب و هوای سرد و کرمانشاه و اسلام‌آباد غرب دارای آب و هوای معتدل هستند.

مذهب مردم کرمانشاه

استان کرمانشاه از دیدگاه مذهبی نیز دارای گونه‌گونی بسیار زیادی است. به طور مثال پیروان کیشهای شیعه، سنی، یارسان، نعمت‌اللهی، یهودی، مسیحی (ارمنی و آشوری) و بهاپی در این استان در کنار هم زندگی می‌کنند.

زبان مردم استان کرمانشاه

زبان کردی و فارسی کرمانشاهی در شهر کرمانشاه از رایج‌ترین زبان‌ها می‌باشند و در استان گویش‌های کلهری، کردی کرمانشاهی، زنگنه‌ای، سنجابی، گورانی، لکی، فارسی کرمانشاهی. هورامی و جافی در شهرهای جوانرود، روانسر، ثلاث باباجانی، بخش‌هایی از پاوه و سرپل ذهاب و ترکی آذربایجانی نیز در سنقر رواج دارد و همچنین زبان لکی در شهرستان هرسین، شهرستان صحنه و شهرستان کنگاور رواج دارد.

نظرسنجی سال ۱۳۸۹

طی پژوهشی که شرکت پژوهشگران خبره پارس به سفارش شورای فرهنگ عمومی در سال ۸۹ انجام داد و براساس یک بررسی میدانی و یک جامعه آماری از میان ساکنان ۲۸۸ شهر و حدود ۱۴۰۰ روستای سراسر کشور، درصد اقوامی که در این نظر سنجی نمونه گیری شد در استان کرمانشاه به قرار زیر بود: ۴٫۲٪ فارس (۱٫۹٪ مرد، ۶٫۲٪ زن)، ۹۲٫۵٪ کرد (۹۵٫۲٪ مرد، ۹۰٫۴٪ زن)، ۰٫۲٪ عرب (۰٫۵٪ مرد)، ۰٫۷٪ لُر (۰٫۵٪ مرد، ۰٫۵٪ زن)، ۰٫۵٪ سایر و ۱٫۹٪ بدون‌جواب بودند.

آمارهای اجتماعی

طبق آمار پزشکی قانونی نسبت به جمعیت کرمانشاه پس از اردبیل و قبل از همدان بیشترین آمار نزاع‌های خیابانی در ایران را به خود اختصاص داده است.

 

جاذبه های گردشگری استان کرمانشاه

آثار تاریخی قلعه پیران ویسه بقعه بابایادگار کتیبه بیستون تاق بستان تالاب مشیدان چهارطاقی قلعه یزدگرد کاخ ساسانی قصر شیرین گوردخمه اسحاق‌وند گوردخمه سرخ ده مجسمه هرکول مسجد عمادالدوله نیایشگاه آناهیتا کتیبه گودرز طاق گرا گودین تپه دکان داوود کاروانسراهای عباسی سراب صحنه دخمه مادها

ادامه چال‌آباد هوجیر شهر باستانی کامبادن کوه نوا مقبره ابودجاجه نقش آتوبانی نی قلعه بزه‌رود مقبره صخره‌ای کیکاووس قه لاهجیر قلعه مروان پل خسروی پل آجری میان‌راهان پل نوژی وران کاخ هوش کوری عمارت خسروی کاخ شاپور صفه مادی قلعه بیستون پل خسرو نقش ولگش

ادامه نقش میتر یدات اشکانی فراتاش شیر سنگی پرستشگاه پارتی شهر باستانی چمچال حمام حسن‌خان قلعه ساری اصلان چشمه هندی‌آباد آتشکده چهار قاپی تپه چیا جانی پناهگاه ورکینی تپه آسیاب تپه گنج دره پناهگاه یوان کلیسای ارامنه کاروانسرای فیض‌آباد خانه خواجه باروخ

آثار طبیعی ریجاب سراب روانسر آبشار پیران سراب پیران سراب نیلوفر غار پراو غار کاوات غار قوری‌قلعه غار ورواسی غار آسنگران غار تایله نو غار رتیل

مساجد و تکایا و زیارتگاها مقبره احمدبن اسحاق اشعری قمی مسجد جامع کرمانشاه مسجد حاج شهباز خان تکیه بیگلر بیگی مسجد شاهزاده مسجد دولتشاه زیارتگاه شوق علی تکیه معاون الملک مسجد لاران غار سنگی حسین کوهکن

آثار پیشا تاریخ غار شکارچیان غار دو اشکفت غار قبه غارهای بیستون

جاذبه های تاریخی استان کرمانشاه

در استان کرمانشاه ۳۰۰۰ اثر تاریخی برآورد شده‌است که ۷۱۶ اثر آن به ثبت آثار ملی و یک اثر به ثبت اثر جهانی رسیده‌است. در این میان بیستون به ثبت جهانی رسیده‌است و در همه جای استان آثار گرانبهایی دیده می‌شود از جمله تاق بستان در کرمانشاه – طاق گرا، معبد آناهیتا در کنگاور

جاذبه های طبیعی استان کرمانشاه

استان کرمانشاه که دارای آب و هوای متنوعی در مناطق مختلف است در حدود ۷۷۰ چشمه و ۷۴ سراب را در خود جای داده‌است که آن را بستر مناسبی برای رودخانه‌های فصلی و دائمی تبدیل کرده‌است.

 

از جاذبه‌های گردشگری استان کرمانشاه می‌توان به غار سنگی دست‌ساز حسین کوهکن در منطقه توریستی میگوره از توابع شهر بانه‌وره اشاره کرد. غار او، دارای ۹ اتاق بوده و از چهار خانه مجزا تشکیل شده که در بعضی نقاط نسبت به سطح زمین ارتفاع کمتری دارد. در بعضی از اتاق‌ها ارتفاع به ۱۷۰ تا ۱۸۰ سانتی‌متر می‌رسد. دو خانه تک‌اتاقی بوده و دو تای دیگر شامل چند اتاق مجزا یا همان دالان است که هر دالان به دالان دیگری ختم می‌شود. خالو حسین در یکی از خانه‌های تک‌اتاقی به طور مجزا مقبره خود را نیز با دستان خود کنده است تا پس از مرگش او را در آنجا دفن کنند.

 

آثار فرهنگی استان کرمانشاه را بازار کرمانشاه، تکیه معاون الملک، تکیه بیگلربیگی، آرامگاه بابا یادگار، اویس قرنی، مقبره احمدبن اسحاق قمی، امامزاده احمدبن محمدباقر و آرامگاه میرعبیدالله، مسجد عمادالدوله، مقبره خلیفه حیدر حیدری باینگانی در بخش باینگان از توابع پاوه و سایر مساجد کهن و زیبا تشکیل می‌دهند.

 

سوغات و صنایع دستی استان کرمانشاه

صنایع دستی در استان کرمانشاه از سابقه تاریخی طولانی برخوردار بوده، بطوریکه روزگاری کرند غرب زرادخانه مهمی بوده که سلاح‌های گوناگون را می‌ساخته است. در تاریخ یورش‌های تیموریان و جنگ‌های ایران و عثمانی، از سلاح‌های ساخت کرند یاد شده است. صنایع دستی در استان کرمانشاه به موازات توسعه کشاورزی و دامداری پیشرفت‌هایی داشته و در اقتصاد و زندگی مردم استان به ویژه عشایر و روستائیان نقش مهمی داشته است.

روغن کرمانشاهی، نان برنجی، کاک، نان خرمایی،عسل شاهو،رب انار پاوه، گلیم،گیوه،جاجیم، انواع آلات موسیقی، چرم، ترخینه، کلاه پشمی ،خورشت خلال ،انجیر ریجاب ،چاقوی کرند،گلیم هرسین

 

جغرافیا استان کرمانشاه

جنگل ها

۱. جنگل‌های بلوط ۲. جنگل‌های ون

کوه ها

بیش از نیمی از وسعت استان کرمانشاه را کوه‌های مرتفع پوشانده‌است. رشته کوه زاگرس، به صورت مجموعه‌ای از رشته‌های موازی، با دشت‌های مرتفع کوهستانی در بین آنها، پوشش گیاهی متنوعی به وجود آورده‌است.

 

شهرستان	سراب‌ها	غارها	کوه‌ها	رودخانه‌ها	دشت‌ها
کرمانشاه	نیلوفر تاق بستان خزر الیاس یاوری بیستون	پراو شکارچیان دو اشکفت	پراو میوله سفیدکوه	قره‌سو آبشوران چم‌بشیر	ماهیدشت بیستون
اسلام‌آباد غرب	سراب شرف آباد	–	–	برف آباد	اسلام‌آباد غرب
کنگاور	–	–	–	–	کنگاور
دالاهو	–	–	دالاهو	–	–
هرسین	هرسین بیستون	–	بیستون شیرز	–	بیستون چمچمال
سرپل ذهاب	گرم	–	–	–	–
گیلانغرب	گیلانغرب	–	–	–	–
روانسر	روانسر	–	–	–	–
صحنه	صحنه	–	–	–	–
پاوه	–	کاوات قوری قلعه غار سنگی حسین کوهکن	شاهو	سیروان لیله	–

 

حیوانات استان کرمانشاه

۱.آهو ۲. کل ۳. بز وحشی ۴. پلنگ ۵. خرس ۶. گربه وحشی ۷. شوکا

پناهگاه حیات وحش استان کرمانشاه

۱. بیستون ۲. نواه کوه ۳. کچل ۴.هشیلان ۵. بدر و پریشان ۶. بوزین ۷. مره‌خیل ۸. زله‌زرد

 

صنایع استان کرمانشاه

کرمانشاه ۵/۱ درصد مساحت کل ایران را تشکیل می‌دهد و از لحاظ رتبه صنعتی در بین ۳۰ استان ایران هجدهم است. ۶۰ درصد صنعت استان در شهرستان کرمانشاه متمرکز است.

مهم‌ترین صنایعی که هم اکنون در کرمانشاه فعالیت می‌کنند به شرح زیر است:
پالایشگاه نفت
مجتمع پتروشیمی کرمانشاه
کارخانه سیمان غرب
کارخانه‌های قند
کارخانه شیر و فراورده‌های لبنی بیستون(خصوصی)
کشت و صنعت ماهیدشت(خصوصی)
کارخانه خانه سازی ایثار کرمانشاه(مجتمع عظیم قطعات بتنی)
کارخانمه روغن نازگل(بزرگترین تولید کننده روغن خوراکی در جهان تا سال ۲۰۰۵)
کارخانه ذوب آهن غرب (تولید کننده انواع پروفیل تنیده شده و سرد)
پالایشگاه نفت جدید( اناهیتا )

 

 

 

 

منابع :
ویکیپدیا
تیشینه
behdadvasegh.persiangig .com